FAYDALI BİLGİLER:

Elbiseleri boyundan,göğüsten ve karından gevşetilir. Hastanın beynine kan gitmesini sağlamak için düz bir yerde sırtüstü yatırılarak, ayakları yukarı kaldırılır ve sonrada şok pozisyonunda bekletilir. Kesinlikle başının altına yastık konmaz. Hastanın zorlanmaksızın kendine gelmesi beklenir. Kendine geldiğinde su, çay gibi içecekler azar azar verilmelidir.

Burnu kanayan kişinin başı hafifçe öne eğilir. Hasta burun üzerine basınç yapar. Bu sırada ağızdan soluk alıp verir ve asla sümkürmez. BURUN KANAMASINDA HASTANIN BAŞI GERİYE DOĞRU KALDIRILMAZ.

Önce ilk yardımcı kendi güvenliğini sağlar. Elektrik akımının yaralı ile teması kesilir.Bu yapılmadan önce yaralıya dokunulmaz. Kuru tahta parçası ve lastik gibi elektrik geçirmeyen maddelerle hasta çekilerek veya kablo itilerek akımdan kurtarılır. Solunum durmuşsa yapay solunuma,kalp durmuşsa kalp mesajına başlanır. Bütün elektrik çarpmaları vakalarını kontrol için yürütmeden sevk etmek gerekmektedir.

Omurga yaralanması yok ise yaralı, yarı oturur duruma getirilir. Havanın yara yerinden akciğerlere dolmasına engel olmak için açık olan yara yerine temiz bir bez kapatıp basınç yapmadan sarılır. Kazazedenin ısı kaybı önlenir.

Toz gibi küçük madde ise; Göz ışığa doğru çevrilir ve alt göz kapağı içine bakılır. Gerekirse üst göz kapağı açık tutulur. Nemli temiz bir bezle çıkarılmaya çalışılır. Hastaya gözünü kırpıştırması söylenir. Göz ovulmamalıdır. Çıkmıyorsa sağlık kuruluşuna gitmesi sağlanır.
Bir cisim batması varsa ya da metal cisim kaçmışsa; Gerekmedikçe hasta yerinden oynatılmaz. Göze hiçbir şekilde dokunulmaz. Tıbbi yardım istenir. Hastanın göz uzmanı olan bir sağlık kuruluşuna gitmesi sağlanır.

Hasta/yaralı yaşamsal bulgular yönünden değerlendirilir. Hafif yaralanmalarda yara 5 dakika süreyle sabun ve soğuk suyla yıkanır. Yaranın üstü temiz bir bezle kapatılır. Ciddi yaralanma ve kanama varsa yaraya temiz bir bezle basınç uygulanarak kanama durdurulmalıdır. Derhal tıbbi yardım istenmeli. Hasta kuduz ve/veya tetanos aşısı için uyarılmalıdır.

Kanayan uzuv (kol,bacak vs.) yükseltilir. Yara üzerine temiz gazlıbez,mendil veya çamaşır parçası konur ve sıkıca bastırılır. Kanama durmazsa kanayan yerin 5 cm yukarı kısmına bandaj uygulanır.

Hasta sarsılmaz ve hareket ettirilmez. Kanama varsa durdurulur. Hasta taşınmadan önce kırık bölgesi hareketsiz hale getirilir.(Bunun için tahta gibi sert cisimler kullanılabilir.) Açık kırık varsa(kırık uçları görülüyorsa)kırık kemik parçalarına kesinlikle dokunulmaz ve bunlar yerleştirilmeye çalışılmaz. Yara üzerine temiz bir gazlıbez kapatılır.

Kesinlikle sivri ve delici bir cisimle müdahale edilmez. Su değdirilmez. Tıbbi yardım istenir.

Sıcaklıkların mevsim normallerinin üzerinde seyrettiği bu günlerde,yaşlıların,kronik hastalığı olanların ve küçük çocukların saat 10:00–17:00 arası mecbur kalmadıkça dışarı çıkmamaları önerilir.DIşarı çıkanların pamuklu giysiler giymeleri,şemsiye,şapka gibi koruyucu önlemleri almaları gerekmektedir.Beslenme konusunda hafif gıdalar tüketmeleri,yağlı yiyeceklerden,hamur işi gıdalardan uzak durmaları,bol sıvı tüketmeleri önerilir.

Hasta kesinlikle kusturulmaz ve tıbbi yardım istenir. Özellikle asit ve alkali zehirlenmelerinde yanıklar daha da derinleşebileceğinden hasta asla kusturulmaya çalışılmaz. Hava sıcaklığının arttığı dönemlerde tavuk, balık, mayonez, pasta vb. ürünlerin taze tüketilmesine dikkat edilmelidir. Çamaşır suyu, ozon vb. ürünlerin pet şişelere ve su zannedilerek içilmesine sebep olabilecek kaplara konulmaması ve çocukların ulaşamayacağı yerlerde muhafaza edilmesi önemlidir.

Soğuk musluk suyu ile ağrı azaltılır. Hastanın takıları çıkartılır.(Daha sonra oluşabilecek şişler nedeniyle çıkarmak zorlaşabilir.) Oluşan kabarcıklar patlatılmaz. Yanan kısımların üzeri temiz gazlıbezle kapatılır, hiçbir şey sürülmez.
Hastanın bilinci yerinde ise bol su içirilir. YANIK YÜZEYİNE DİŞ MACUNU, SALÇA, YOĞURT GİBİ MADDELER KESİNLİKLE SÜRÜLMEMELİDİR.

Trafik kazası, yüksekten düşme vb. omurga yaralanması olabileceğinden şüphelenilen vakalarda, hasta kesinlikle hareket ettirilmez. Ortam güvenliği sağlanarak, 112 ‘ ye haber verilir. Kanama varsa kontrol edilir. Yaranın kirlenmesi önlenir. Varsa kopan parça korunur.(Islak bir gazlı beze sarılıp bir naylon torbaya konulur,bu torba da içi buz dolu başka bir torbaya konulur.)